5 Οκτ 2009

Αέρας αλλαγής από έναν έφηβο!

Ενας έφηβος από το Μαλάουι έδωσε άλλη πνοή στο χωριό του, κατασκευάζοντας ηλεκτρικούς ανεμόμυλους από σκουπίδια.

Ο αυτοδίδακτος William Kamkwamba τιμήθηκε από τους εκστρατεύοντες για την κλιματική αλλαγή, όπως Αλ Γκορ και πολλοί ακόμα διακεκριμένοι επιχειρηματίες από όλον τον κόσμο.
Τα επιτεύγματά του είναι αξιοσημείωτα, αν αναλογιστεί κανείς πως αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το σχολείο σε ηλικία 14 ετών, γιατί η οικογένειά του δεν είχε την οικονομική ευχέρεια να πληρώνει τα ετήσια δίδακτρα των 55 Ευρώ.
Όταν επέστρεψε το μικρό χωράφι των γονιών του, που βρίσκεται στο χωριό Μασιτάλα του κεντρικού Μαλάουι, το μέλλον του φαινόταν περιορισμένο. Αλλά η πορεία του δεν έμελλε να είναι άλλη μία αφρικανική ιστορία, θύμα της φτώχιας.
Άμυνα κατά της πείνας
Ο έφηβος είχε ένα όνειρο: να φέρει την ηλεκτρική ενέργεια και το τρεχούμενο νερό στο χωριό του, και δεν ήταν διατεθειμένος να περιμένει τους πολιτικούς ή τις ανθρωπιστικές βοήθειας να το κάνουν γι' αυτόν.
Η ανάγκη για δράση ήταν ακόμα μεγαλύτερη το 2002, όταν σημειώθηκε μία από τις χειρότερες ξηρασίες στην ιστορία του Μαλάουι. Χιλιάδες άνθρωποι πέθαναν και η οικογένεια του William έφτασε στο χείλος της λιμοκτονίας.
Όντας δύσκολο να συνεχίσει το σχολείο, ο William συνέχισε να μορφώνεται, κάνοντας επισκέψεις στην τοπική βιβλιοθήκη. Γοητευμένος από την επιστήμη, η ζωή του άλλαξε μια μέρα όταν βρήκε ένα χιλιοταλαιπωρημένο και σχεδόν κατεστραμμένο εγχειρίδιο, με τη φωτογραφία ενός ανεμόμυλου.
Ο ίδιος ο William ανέφερε: «Άρχισε να με ενδιαφέρει πολύ το θέμα ότι είδα ότι ο ανεμόμυλος μπορούσε να παράγει ηλεκτρική ενέργεια και να αντλεί νερό.»
Όταν δεν βοηθούσε την οικογένειά του με το μάζεμα του καλαμποκιού, έπεφτε με τα μούτρα στο πρωτότυπό του, και εργαζόταν πυρετωδώς υπό το φως μιας λάμπας πετρελαίου. Το εφευρετικό του, όμως, σχέδιο βρέθηκε στο κενό, καθώς δεν είχε την υποστήριξη της κοινότητας των 200 κατοίκων του χωριού.
«Πολλοί άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένου και του αδερφού μου, πίστευαν πως ήμουν τρελός,» θυμάται χαρακτηριστικά ο ίδιος. «Δεν είχαν ξαναδεί ποτέ στη ζωή τους ανεμόμυλο.»
Ηλεκτροπληξία
Οι γείτονες του William άρχισαν να ανησυχούν ακόμα περισσότερο, καθώς τον έβλεπαν να ξοδεύει τόσες πολλές ώρες καθαρίζοντας διάφορα αντικείμενα που είχε μαζέψει από τα σκουπίδια.
«Πίστευαν ότι καπνίζω μαριχουάνα,» είπε ο ίδιος. «Τους είπα, λοιπόν, ότι προσπαθούσα να κάνω κάτι μαγικό και φάνηκε να το δέχτηκαν.»
Ο William, που σήμερα είναι 22 ετών, συναρμολόγησε έναν στρόβιλο από ένα παλιό χαλασμένο ποδήλατο, το πτερύγιο ανεμιστήρα από έναν τράκτορα και ένα παλιό αμορτισέρ, ενώ έφτιαξε πτερύγια από πλαστικούς σωλήνες, τα οποία φάρδυνε κρατώντας τα πάνω από τη φωτιά.
«Έπαθα κάποιες φορές ηλεκτροπληξία ανεβαίνοντας πάνω στον ανεμόμυλο,» ανέφερε ο William, που θυμήθηκε με θλίψη τους μήνες της επίπονης δουλειάς.
Το τελειωμένο προϊόν είναι ένας ξύλινος πύργος, ύψους 5 μέτρων, από ξύλο ευκαλύπτου, που στριφογυρνάει με το αεράκι του Μασιτάλα.

Αν και η κατασκευή του είναι εντελώς ερασιτεχνική, τα γέλια των συγχωριανών του μετατράπηκαν σε κατάπληξη και θαυμασμό όταν ο William σκαρφάλωσε στον ανεμόμυλο και τοποθέτησε μία λάμπα αυτοκινήτου στον στρόβιλο.
Καθώς τα πτερύγια άρχισαν να περιστρέφονται με το αεράκι, η λάμπα τρεμόπαιξε και το πλήθος των κατάπληκτων θεατών άρχισε να ζητοκραυγάζει. Πολύ σύντομα, το ευφυές θαύμα των 12 βατ, που κατασκεύασε ο νεαρός, άρχισε να τροφοδοτεί με ηλεκτρικό ρεύμα το σπίτι της οικογένειάς του.
«Ηλεκτρικός άνεμος»
Η οικογένεια του William αποχαιρέτησε τις λάμπες πετρελαίου και καλωσόρισε τις ηλεκτρικές λάμπες και τους ηλεκτρικούς διακόπτες, που φτιάχτηκαν από καρφιά και μαγνήτες ενός παλιού ηχείου, καθώς και από τις ακτίνες ενός ποδηλάτου και κομμάτι πλαστικού από σαγιονάρες.
Με τον καιρό, οι χωριανοί άρχισαν να κάνουν ουρά έξω από το σπίτι της οικογένειας για να φορτίσουν το κινητό τους τηλέφωνο.
Η ιστορία του William έκανε τον γύρω του κόσμου μέσα από τα διάφορα blogs στο διαδίκτυο, όταν ένας δημοσιογράφος της εφημερίδας Daily Times έγραψε ένα άρθρο γι' αυτόν το Νοέμβριο του 2006.
Εντωμεταξύ, ο ίδιος εγκατέστησε μία ηλιακή μηχανική αντλία, που του χάρισαν, πάνω από μία γεώτρηση, και γέμιζε με νερό τις δεξαμενές αποθήκευσης, ενώ εφοδίασε με το πρώτο πόσιμο νερό ολόκληρη την περιοχή γύρω από το χωριό.
Ο αρχικός ανεμόμυλος αναβαθμίστηκε στα 48 βολτ και σταθεροποιήθηκε με τσιμέντο, αφού η ξύλινη βάση του φαγώθηκε από τους τερμίτες. Στη συνέχεια, έφτιαξε έναν δεύτερο καινούργιο ανεμόμυλο, που τον ονόμασε "Πράσινη Μηχανή", και περιστρέφει μία αντλία νερού, που ποτίζει το χωράφι της οικογένειας.
Επισκέπτες συνέρεαν από χιλιόμετρα μακριά, προκειμένου να δουν από κοντά το νέο θαύμα του νεαρού William, τον «ηλεκτρικό άνεμο».
Καθώς εξαπλωνόταν η φήμη των σχεδίων ανανεώσιμης ενέργειας του εφήβου, ο William έλαβε μία πρόσκληση στα μέσα του 2007 για να παρευρεθεί στο Συνέδριο Τεχνολογίας, Ψυχαγωγίας και Σχεδίου, γνωστό και ως TED, που διοργανώθηκε στην Αρούσα της Τανζανίας.
Η γενιά των τσίτα
Ο William θυμάται τον ενθουσιασμό που ένιωσε όταν χρησιμοποίησε για πρώτη φορά ηλεκτρονικό υπολογιστή στο συνέδριο.
«Δεν είχα ξαναδεί ποτέ μου το διαδίκτυο. Ήταν φανταστικό. Έψαξα στο Google για τους ανεμόμυλους και βρήκα απίστευτες πληροφορίες,» δήλωσε χαρακτηριστικά ο ίδιος.
Όταν ανέβηκε στο πόντιουμ του συνεδρίου, ο William αφηγήθηκε την ιστορία του σε σπαστά αγγλικά, συγκινώντας ακόμα και τους πιο σκληρούς καπιταλιστές που κάθονταν στο ακροατήριο, λαμβάνοντας θριαμβευτικό χειροκρότημα.
Ακολούθησε ένα πρωτοσέλιδο αφιέρωμα στην εφημερίδα Wall Street. Σήμερα, φοιτά με υποτροφία στο African Leadership Academy, στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νοτίου Αφρικής.
Ο William -που έχει μιλήσει σε αναρίθμητες διαλέξεις σε όλο τον κόσμο και έχει αφηγηθεί την ιστορία του- έχει όλο τον κόσμο στα πόδια του αλλά εκείνος το μόνο που επιθυμεί είναι να γυρίσει πίσω στο χωριό του μόλις ολοκληρώσει τις σπουδές του.
Ο νεαρός έχει βάλει ως στόχο όχι μόνο να φέρει ηλεκτρική ενέργεια και στο υπόλοιπο χωριό, αλλά και σε ολόκληρο το Μαλάουι, καθώς μόνο το 2% των κατοίκων του έχει ηλεκτρισμό.
«Θέλω να βοηθήσω τη χώρα μου και να εφαρμόσω στην πράξη όλη τη γνώση που έχω λάβει από τις σπουδές μου. Νιώθω πως έχω πολλά πράγματα να κάνω ακόμα,» δήλωσε ο ίδιος.
Ο Bryan Mealer, πρώην δημοσιογράφος του Associated Press, ήταν ανταποκριτής των συγκρούσεων στην Αφρική για πέντε ολόκληρα χρόνια, όταν άκουσε την ιστορία του William. Η απίστευτη αυτή ιστορία ήταν το θετικό εκείνο θέμα που για αρκετό καιρό επιθυμούσε να καλύψει. Ο συγγραφέας πέρασε έναν ολόκληρο χρόνο δίπλα στον William, γράφοντας «Το Αγόρι που Δάμασε τον Άνεμο», ένα βιβλίο που κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ.
Ο ίδιος ο Mealer δηλώνει πως ο William αντιπροσωπεύει τη νέα «γενιά των τσίτα» της Αφρικής, των νέων δηλαδή ανθρώπων, που έχουν αστείρευτη ενέργεια μέσα τους και διψούν για την τεχνολογία, παίρνοντας τον έλεγχο στα χέρια τους, χωρίς να αφήνουν τη μοίρα να επιτελέσει το έργο της.
«Ο χρόνος που έζησα μαζί με τον William, γράφοντας αυτό το βιβλίο, που θύμισε τον λόγο για τον οποίο ερωτεύτηκα ευθύς εξαρχής την Αφρική,» αναφέρει ο 34χρονος Mealer. «Είναι από εκείνες τις ιστορίες που αγγίζει κάθε ανθρώπινη καρδιά και μας θυμίζει ότι έχουμε πολλές δυνατότητες.»

pathfinder.gr