Το κατώφλι της ερημοποίησης περνά πλέον η Αττική μετά την ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή που άφησαν πίσω τους οι μεγάλες πυρκαγιές. Καθώς τα δάση τείνουν πια να εκλείψουν, τα υπόγεια νερά μολύνονται, τα εδάφη διαβρώνονται και αποσταθεροποιούνται, ενώ και το μικροκλίμα αλλάζει, με άνοδο της θερμοκρασίας, ακόμη πιο ισχυρούς ανέμους και μετατόπιση των βροχοπτώσεων.
«Θα περιέγραφα την κατάσταση με τον όρο περιβαλλοντικό ολοκαύτωμα μετά την τεράστια καταστροφή που συντελέστηκε τα τελευταία 24ωρα», λέει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών Ευθύμιος Λέκκας, ο οποίος είναι ειδικός στη Διαχείριση Φυσικών Καταστροφών. «Ο αφανισμός περισσότερων από 210.000 στρεμμάτων δάσους, σε έναν νομό όπου η χλωρίδα έχει εκλείψει σημαντικά τα τελευταία χρόνια, επιφέρει μη αναστρέψιμα πλήγματα στο υπέδαφος, το έδαφος και τον αέρα», λέει ο κ. Λέκκας, προσθέτοντας ότι οι επιπτώσεις από την ανυπολόγιστη καταστροφή δεν θα επηρεάσουν μόνο την περιοχή της Ανατολικής και Βορειοανατολικής Αττικής, αλλά ολόκληρο τον νομό. «Γι΄ αυτό λέμε πως βρισκόμαστε μπροστά στην ερημοποίηση, η οποία από εδώ και στο εξής θα αλλάξει τις συνθήκες ζωής μας προς το χειρότερο χωρίς να μπορούμε να κάνουμε τίποτα γι΄ αυτό».
Σύμφωνα με τον κ. Ευθ. Λέκκα και τους συνεργάτες του από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, η περιοχή της Αττικής θα δεχτεί σημαντικά πλήγματα τόσο στο υπέδαφος της όσο στο έδαφος και τον αέρα, δηλαδή στο μικροκλίμα. Όπως ανέφερε στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Κάλλος, «οι πυρκαγιές αυτές θα επιφέρουν αλλαγές στο θερμοκρασιακό εύρος, γεγονός που σημαίνει ότι τα μεσημέρια η ζέστη θα είναι περισσότερη, ενώ τα βράδια το κρύο θα είναι εντονότερο».
Αποσάθρωση
Ήδη τις επόμενες μέρες, όταν αναμένεται να έχουν κατασβηστεί και οι τελευταίες εστίες πυρκαγιάς, το έδαφος στην Ανατολική και Βορειοανατολική Αττική θα αρχίσει να αποσαθρώνεται και να διαβρώνεται, ανάλογα μάλιστα και με το είδος των πετρωμάτων που βρίσκονται στο υπέδαφος. Οι ειδικοί του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών επισημαίνουν ότι η αποσάθρωση του εδάφους θα έχει επιπτώσεις στις καλλιεργούμενες εκτάσεις, ενώ η απώλεια γόνιμου εδάφους σε μεγάλο εύρος θα εμποδίσει την ανάπτυξη νέων δέντρων.
Όμως, η αποτέφρωση των δασών της Αττικής δεν θα αφήσει ανεπηρέαστο και τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα σε πολλές περιοχές. «Θα υποβαθμιστεί το νερό σε ποσότητα και ποιότητα και το πρόβλημα θα είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε περιοχές οι οποίες υδρεύονται με γεωτρήσεις», λέει ο κ. Ευθ. Λέκκας. Προσθέτει ότι το φαινόμενο αυτό έχει παρατηρηθεί και σε άλλες περιοχές της χώρας όπου η ποιότητα των υπόγειων νερών έχει επιμολυνθεί ύστερα από μεγάλες πυρκαγιές από τα υπολείμματα της καύσης. Ταυτόχρονα, όμως, οι υπόγειες πηγές δεν θα εμπλουτίζονται, αφού το βρόχινο νερό δεν θα συγκρατείται από το έδαφος και θα διαφεύγει».
Τέσσερα μέτρα-SΟS για τις πλημμύρες
1 ΚΟΡΜΟΔΕΜΑΤΑ.
Κορμοί από καμένα δέντρα που ανάλογα με την κλίση του εδάφους έχουν απόσταση μεταξύ τους έως 8 μέτρα. Προστατεύουν από τη διάβρωση το εδάφος
2 ΚΛΑΔΟΠΛΕΓΜΑΤΑ.
Πλέγματα από κλαδιά στις πλαγιές των βουνών για να μην παρασύρεται το έδαφος από αέρα και νερό
3 ΚΟΡΜΟΦΡΑΓΜΑΤΑ.
Φράγματα από επάλληλα τοποθετημένους κορμούς που τοποθετούνται κατά μήκος της ροής των χειμάρρων
4 ΓΕΩΥΦΑΣΜΑΤΑ.
Υφασμάτινα ρολά που αποτελούνται από συνθετικές ίνες οργανικών υλών και εφάπτονται με καρφιά στο έδαφος για να εμποδίζουν τις κατολισθήσεις
Τοξικό «στρώμα» στον ουρανό της Αθήνας
ΕΝΑ ΠΕΠΛΟ βλαβερών για την υγεία μικροσωματιδίων πάχους 1.000- 1.500 μέτρων, σύμφωνα με τις μετρήσεις του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, κάλυψε τον αττικό ουρανό προχθές το απόγευμα και το βράδυ. Μάλιστα, σε σημαντικό μέρος αυτού του «πέπλου» καταγράφηκαν και υπερβάσεις των συγκεντρώσεων των επικίνδυνων αιωρούμενων σωματιδίων από τις καμένες περιοχές.
Οι μετρήσεις του Πολυτεχνείου πραγματοποιήθηκαν από τις 17.30 έως τις 23.30 προχθές, Κυριακή, ενόσω βρίσκονταν σε εξέλιξη όλα τα μέτωπα στην Πεντέλη και τις υπόλοιπες περιοχές της Βορειοανατολικής Αττικής. Μέσω ειδικού οργάνου λέιζερ ο υπεύθυνος μετρήσεων του συστήματος LΙDΑR αναπληρωτής καθηγητής Φυσικής Περιβάλλοντος δρ Αλέξανδρος Παπαγιάννης κατέγραψε τις συγκεντρώσεις των μικρής διαμέτρου αιωρούμενων σωματιδίων που κυκλοφορούσαν στον αέρα της Αττικής.
Όπως επισημαίνει ο δρ Παπαγιάννης, στη νοητή ευθεία που συνδέει την Πολυτεχνειούπολη στου Ζωγράφου με το Πεντελικό Όρος μετρήθηκαν αυξημένες συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων, που ξεπέρασαν τουλάχιστον κατά 20 μικρογραμμάρια τις οριακές τιμές των 50 μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα. Οι υπερβάσεις αυτές, εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο δρ Παπαγιάννης, καταγράφηκαν σε ύψος 300-500 μέτρων καθ΄ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του λέιζερ. «Πέρα από τα μικροσωματίδια ΡΜ10 μετρήσαμε και τις συγκεντρώσεις των ΡΜ0,3, ΡΜ0,5 και ΡΜ1 που θεωρούνται ιδιαίτερα επικίνδυνα καθώς, λόγω της πολύ μικρής διαμέτρου τους, εισέρχονται ευκολότερα στο κάτω αναπνευστικό σύστημα και παραμένουν μέσα στους πνεύμονες. Είναι προφανές ότι τα αιωρούμενα σωματίδια που προέρχονται από τις πυρκαγιές περιέχουν τοξικές και καρκινογόνες ουσίες, όπως αμίαντο και διοξίνες από την καύση ελενίτ και απορριμμάτων αντίστοιχα. Λόγω της μεγάλης επικινδυνότητας των μικροσωματιδίων πολύ μικρής διαμέτρου, η Ε.Ε. από 1/1/2010 θεσπίζει ως όριο για τα ΡΜ2,5 τα 25 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα. Όσο μικρότερη δε είναι η διάμετρος των αιωρούμενων σωματιδίων τόσο πιο επικίνδυνα θεωρούνται», επισημαίνει ο δρ Παπαγιάννης και αναφέρει ότι οι συγκεντρώσεις των «μεγάλων» μικροσωματιδίων στην περιοχή του Ζωγράφου κατά την ώρα των μετρήσεων κυμαίνονταν στα 80-100 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα- δηλαδή ήταν περίπου στο διπλάσιο από τα ανώτατα όρια.
«Τα «βαρύτερα» μικροσωματίδια που κυκλοφορούν σε ύψος έως και 1.000 μέτρα είναι αυτά που εισπνέουμε καθώς κατακάθονται στην επιφάνεια του εδάφους και ανάλογα με τους ανέμους μπαίνουν ξανά στην κυκλοφορία του αέρα. Αυτό που αναμένουμε τις επόμενες ημέρες είναι ότι με κάθε βοριά που θα φυσάει θα έχουμε αύξηση των συγκεντρώσεων των μικροσωματιδίων στην Αθήνα λόγω της μεταφοράς τους από τις καμένες περιοχές της Βορειοανατολικής Αττικής», συμπληρώνει ο δρ Παπαγιάννης.
Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ
25 Αυγ 2009
«Τρελαίνεται» το κλίμα της Αττικής
Τρίτη, Αυγούστου 25, 2009
Cocktail News