Τα πρωτότοκα παιδιά είναι πιο έξυπνα;

Πρόσφατα Νορβηγοί επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Όσλο, ύστερα από έρευνα, υποστήριξαν ότι τα πρωτότοκα παιδιά στην οικογένεια διέθεταν κατά μέσο όρο υψηλότερο δείκτη ευφυΐας σε σχέση με τα αδέλφια τους, καθώς είχαν καλύτερα αποτελέσματα στα τεστ νοημοσύνης. Η έρευνα έγινε σε δείγμα περίπου 250.000 Νορβηγών- από αυτούς οι 64.000 ήταν ζεύγη αδελφών- ενώ η διαφορά στον δείκτη ΙQ έφτανε ακόμη και τις τρεις μονάδες.

Παράλληλα και οι γονείς, φαίνεται να συμμερίζονται την άποψη ότι τα πρωτότοκα παιδιά είναι πιο οργανωτικά, ενώ έχουν καλύτερες επιδόσεις στα μαθήματα και τα αθλήματα. Πρόσφατα, από 10.000 Βρετανίδες που απάντησαν σε διαδικτυακή έρευνα στην ιστοσελίδα netmums. com σχετικά με τις διαφορές μεταξύ των παιδιών τους, 35% ανέφερε ότι τα πρώτα τους παιδιά είναι πολύ καλύτεροι μαθητές σε σύγκριση με τα μικρότερα, ενώ μόνο 15% θεωρεί ότι τα μικρότερα παιδιά είναι αυτά που τα πάνε καλύτερα στο σχολείο.

Το DΝΑ δεν φτάνει
Όπως λένε πάντως οι ειδικοί, αν το πρωτότοκο είναι πιο έξυπνο και χαρισματικό από τα αδέλφια του, αυτό δεν οφείλεται μόνο στο DΝΑ και την κληρονομικότητα. Κατά τους περισσότερους επιστήμονες, οι διαφορές μεταξύ των αδελφών οφείλονται κυρίως στη συμπεριφορά των γονέων, αλλά και στον περισσότερο χρόνο που διαθέτουν για να φροντίσουν το πρώτο παιδί. Χαρακτηριστικά είναι τα αποτελέσματα μελέτης που διενεργήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου Βrigham Υoung στη Γιούτα των ΗΠΑ. Σε οικογένειες με δύο παιδιά, το δεύτερο, στις ηλικίες 4- 13, περνούσε λιγότερο ποιοτικό χρόνο με τους γονείς- κατά μέσο όρο 22 λεπτά λιγότερα με τον πατέρα και 27 λεπτά λιγότερα με τη μητέρα- σε σύγκριση με τον χρόνο που περνούσαν τα μεγαλύτερα αδέλφια.

Η προσοχή που δείχνουν οι γονείς στο πρώτο παιδί και το γεγονός ότι δεν έχουν την εμπειρία να το μεγαλώσουν είναι βασικοί παράγοντες, σύμφωνα με την ψυχολόγο κ. Βασιλική Παππά, επιστημονική υπεύθυνη του Πανελλήνιου Συνδέσμου Σχολών Γονέων, που αποδίδει στα πρωτότοκα κάποια βασικά χαρακτηριστικά στοιχεία. «Τα πρώτα παιδιά δέχονται περισσότερα ερεθίσματα, ενώ ο χρόνος που αφιερώνεται σε αυτά είναι περισσότερος και πιο ποιοτικός. Παράλληλα γίνονται συντηρητικά αφού έχουν βιώσει πολύ έντονα τα “μη” και τα “πρέπει” των γονιών, κάτι που δεν ισχύει για τα επόμενα παιδιά, αφού οι γονείς είναι πιο χαλαροί με την ανατροφή τους», σημειώνει.

Αντίθετα, όπως συμπληρώνει, με το δεύτερο ή το τρίτο παιδί, «οι γονείς έχουν πια την εμπειρία. Το νέο μέλος θα πάρει μικρότερο μερίδιο από την αφοσίωση των γονιών, ταυτόχρονα όμως έχει να κερδίσει πολλά από το μεγάλο αδελφάκι».

«Η προσοχή μου ήταν στραμμένη στο πρώτο παιδί. Όταν ήρθε το δεύτερο ή το τρίτο παιδί ήμουν σίγουρα πολύ πιο χαλαρή. Είχα πάρει το κολάι και η ανατροφή τους έγινε για μένα ευχάριστη και εύκολη διαδικασία», λέει η κ. Έλενα Μπούση, μητέρα τριών παιδιών.

Όπως προσθέτει, παρατηρεί διαφορές στον τρόπο έκφρασης των παιδιών. «Ο 12χρονος γιος μου σίγουρα νιώθει “αρχηγός” απέναντι στα αδέλφια του, κάτι φυσικό για τα πρωτότοκα παιδιά, ενώ ο δεύτερος μπορώ να πω πως σίγουρα επηρεάζεται σε πολλά από τον μεγαλύτερο. Η μικρότερη κόρη μου, 6 ετών, είναι ανεξάρτητη και προτιμά να έχει τον δικό της χώρο. Αυτό που έχω καταλάβει είναι ότι η υπευθυνότητα και η ωριμότητα χαρακτηρίζουν κυρίως το πρωτότοκο. Αυτό σε ωθεί να υπολογίζεις αλλιώς το πρώτο παιδί, να του αναθέτεις περισσότερες ευθύνες και τα αδέλφια ακολουθούν μιμούμενα το παράδειγμά του».

Λάθος τακτική οι συγκρίσεις

Αναπόφευκτη είναι κάποια στιγμή, σύμφωνα με τους ειδικούς, η σύγκριση μεταξύ των αδελφών και ιδίως μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου. «Ακόμη και στις περιπτώσεις που τη σύγκριση δεν την κάνουν οι γονείς ή το οικογενειακό ή φιλικό περιβάλλον- όπως για παράδειγμα «πόσο καλά πήγε στους βαθμούς ο αδελφός σου και κοίτα τις δικές σου επιδόσεις»- τα ίδια τα παιδιά μπαίνουν σε φάση ανταγωνισμού: «η αδελφή μου είναι πολύ καλή μαθήτρια, ενώ εγώ όχι». Σε μία τέτοια περίπτωση, οι γονείς θα πρέπει να αντιμετωπίζουν ισότιμα τα παιδιά, χωρίς να υπερτονίζουν τις επιδόσεις του πρώτου εις βάρος του μικρότερου», υπογραμμίζει η κ. Παππά.

Κλαμπ με υψηλό ΙQ

Ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ που συνδέθηκε παγκοσμίως με την ευφυΐα και τους χαρισματικούς ανθρώπους είναι η ΜΕΝSΑ. Η μη κερδοσκοπική οργάνωση αριθμεί παγκοσμίως περισσότερα από 115.000 μέλη ενώ στη χώρα μας φτάνουν τα 1.000, άνθρωποι δηλαδή που έχουν πετύχει στα τεστ ΙQ του οργανισμού σκορ 134 με ανώτατο το 135! Στην Αμερική μέλη της ΜΕΝSΑ είναι μεταξύ άλλων οι ηθοποιοί Σάρον Στόουν, Τζέιμς Γουντς, η Τζίνα Ντέιβις και ο Στιβ Μάρτιν.

Όπως τονίζει στα «ΝΕΑ» ο κ, Γιάννης Τζένος, αντιπρόεδρος της ΜΕΝSΑ Ελλάδος, μέχρι πρότινος την ευφυΐα τη θεωρούσαν 100% κληρονομική, «πλέον θεωρούμε ότι ως προς ένα μέρος η ευφυΐα είναι επίκτητη. Κι εννοούμε ότι μπορεί να καλλιεργηθεί από τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού, ανάλογα με τα ερεθίσματα που δέχονται. Έτσι, υπεύθυνοι για το αν το παιδί θα γίνει εξυπνότερο είναι οι γονείς».

Όσο για τις μελέτες σχετικά με τα πρωτότοκα, ο κ. Τζένος θεωρεί ότι «είναι γεγονός ότι τα παιδιά λόγω της αμέριστης προσοχής από τους γονείς γίνονται αν όχι πιο ευφυή από τα αδέρφια τους, τουλάχιστον με μεγαλύτερη ικανότητα κριτικής σκέψης, αφού μεγαλώνουν άλλωστε σε ένα περιβάλλον ενηλίκων».

Πιο επαναστάτες τα δευτερότοκα

Έρευνες που πραγματοποίησαν ερευνητές από πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών και της Χαβάης- σε δείγμα 364 παιδιών ηλικίας από 7 έως 19 ετών- έδειξαν ότι τα δεύτερα παιδιά κρύβουν μέσα τους έναν μικρό επαναστάτη. Κι αυτό γιατί αναπτύσσουν συνήθως πιο ανεξάρτητο χαρακτήρα από τα πρωτότοκα, κυρίως κατά τη διάρκεια της εφηβείας, όπου εμφανίζουν πιο έντονα χαρακτηριστικά και συμπεριφορές ανεξαρτησίας, συγκριτικά με τα μεγαλύτερα αδέλφια.

«Παρότι τα παιδιά μου έχουν μικρή διαφορά ηλικίας, αναπτύσσουν διαφορετικές προσωπικότητες και δεξιότητες. Η μεγάλη μου κόρη είναι πολύ καλή μαθήτρια και με καλές επιδόσεις στις εξωσχολικές δραστηριότητες, ο δεύτερος είναι πιο φιλικός και κοινωνικός, ενώ ο τελευταίος είναι ο λιγότερο πειθαρχημένος».

Η κ. Πόπη Κατηφόρη μεγαλώνει τρία παιδιά, αλλά- όπως λέει στα «ΝΕΑ»- είναι τρεις διαφορετικοί χαρακτήρες. «Διακρίνω ότι το καθένα έχει ξεχωριστό τρόπο έκφρασης και συμπεριφοράς και από ό,τι μπορώ να αντιληφθώ, σημαντικό ρόλο έχει παίξει η σειρά γέννησης. Έτσι, η 13χρονη κόρη μου είναι πολύ ώριμη και σοβαρό παιδί, ενώ ο 10χρονος γιος μου είναι ανταγωνιστικός- πολλές φορές με την αδελφή του. Όσο για τον Βενιαμίν, είναι ο πιο χαϊδεμένος, ως μικρότερος».

«Είναι- ή όχι- τα πρωτότοκα παιδιά πιο έξυπνα από τα αδέλφια τους; Επηρεάζεται η προσωπικότητα των παιδιών από τη σειρά γέννησης ή είναι άλλοι παράγοντες που παίζουν ρόλο;». Τέτοια ερωτήματα απασχολούν τον τελευταίο αιώνα τους επιστήμονες αλλά και τους γονείς, που βλέπουν μικρές ή μεγάλες διαφορές στη συμπεριφορά και τον χαρακτήρα των παιδιών τους. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν αποτελέσματα αποδεκτά από όλη την επιστημονική κοινότητα.

Πηγή: madata.gr

Posted in: Έρευνες