Υπάλληλοι που δεν πηγαίνουν στην εργασία τους, άνδρες που «ξεχνούν» να κοιμηθούν εγκαταλείποντας το συζυγικό κρεβάτι για να ξενυχτήσουν στην οθόνη, φοιτητές που τρέφονται μόνο με κατεψυγμένα σάντουιτς (ή με «σκουπιδοτροφή», άνδρες (κυρίως) αλλά και γυναίκες που παραμελούν τους γύρω τους και βυθίζονται στον εικονικό κόσμο του Ιντερνετ, άτομα που ξετινάζουν τις πιστωτικές τους κάρτες στον ψηφιακό τζόγο ή σε διαδικτυακά παιχνίδια ρόλων. Καλώς (;) ήλθατε στον κόσμο της «εξάρτησης» από το Ιντερνετ. Δεν πρόκειται μόνον για εφηβική νόσο, αλλά για μία από τις πλέον σύγχρονες και «αναπτυσσόμενες» καταχρήσεις της εποχής μας, που χτυπάει και ενήλικες. Το πρώτο «Τμήμα για την αντιμετώπιση της παθολογικής χρήσης του Διαδικτύου», που καλύπτει και ενήλικες είναι γεγονός και δεν είναι τυχαίο ότι ανήκει στην Μονάδα Απεξάρτησης 18 Ανω του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αθηνών.Διαλύεται η ζωή τους
Τρεις ημέρες και τρεις νύχτες έχει να βγει το παιδί τους από το Ιντερνετ καφέ, όπου κυριολεκτικά «τα δίνει όλα» σε ένα παιχνίδι εικονικής πραγματικότητας - προσωπικότητας στο Διαδίκτυο. Ο κλινικός ψυχολόγος και ψυχοθεραπευτής στο νέο τμήμα του 18 Ανω κ. Βασίλης Σταυρόπουλος έχει μόλις τελειώσει μια συνεδρία με τους γονείς του νεαρού. «Πληθαίνουν τα περιστατικά ανθρώπων, των οποίων η ζωή διαλύεται, καθώς εκείνοι βουλιάζουν στο Διαδίκτυο», λέει στην «Κ». «Η επιστημονική κοινότητα δεν έχει ακόμα καταλήξει εάν θα μιλήσει για μια νέα μορφή εξάρτησης», συμπληρώνει ο ίδιος.
Οπως κι αν την ονομάσει κανείς, η ουσία είναι ότι η παθολογική συμπεριφορά αρχίζει από τότε που η χρήση του Διαδικτύου αποδιοργανώνει τη ζωή μας. «Οι εθισμένοι μπορεί να στέκονται ατέλειωτες ώρες μπροστά στη οθόνη του υπολογιστή. Αυτό όμως που μετράει, κυρίως, δεν είναι η ποσότητα του χρόνου, αλλά για ποιο σκοπό ξοδεύεται. Υπάρχουν εργαζόμενοι ή σπουδαστές που βρίσκονται επίσης πολλές ώρες στο Ιντερνετ. Μια υγιής χρήση του Ιντερνετ αποσκοπεί στην ολοκλήρωση κάποιου έργου ή στην εκπλήρωση κάποιου στόχου. Το πρόβλημα αρχίζει όταν η κατάχρηση του Διαδικτύου διαλύει τη ζωή ή λειτουργεί σαν υποκατάστατο».
Μέχρι σήμερα, μελετούσαμε τον εθισμό από το Ιντερνετ μόνο στους εφήβους. «Σήμερα, όλο και περισσότερα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας βρίσκονται σε εξάρτηση από το Διαδίκτυο», τονίζει στην «Κ» η κ. Διονυσία Χρόνη, νοσηλεύτρια ψυχικής υγείας στο τμήμα. «Πρόκειται κυρίως για άτομα που δυσκολεύονται στην επικοινωνία με τους άλλους ανθρώπους, τα οποία αντιμετωπίζουν κλονισμένες σχέσεις ή ψυχοπιεστικό περιβάλλον, όπως για παράδειγμα μετέφηβοι, που δεν μπορούν να ανεξαρτοποιηθούν από την οικογένειά τους», λέει η κ. Χρόνη. Αξιοσημείωτη είναι επίσης και η τάση μετατροπής άλλων εξαρτήσεων σε κατάχρηση του Διαδικτύου. Οπως παλιά κάποιοι περνούσαν από τα ναρκωτικά στο ποτό, τώρα γίνονται αλκοολικοί με το Διαδίκτυο.
Ολοι αυτοί αναζητούν μια εικονική πραγματικότητα, ένα καινούργιο ξεκίνημα. Για εικονικές αποδράσεις προσφέρονται ειδικά τα ψηφιακά παιχνίδια εικονικής προσωπικότητας, όπου ο χρήστης μπορεί να διαλέξει ρόλο, να παρουσιάζεται με έναν ή περισσότερους ψηφιακούς χαρακτήρες (τα λεγόμενα avatars). Υπάρχουν άτομα που έχουν ουσιαστικά μετακομίσει εκεί, ζουν κυριολεκτικά στον δικό τους κόσμο, μετατρεπόμενοι σε αυτό που θα ήθελαν να είναι. Πολλοί καταφεύγουν στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης (π.χ. facebook), τα δωμάτια ηλεκτρονικής συζήτησης (chat rooms) ή τα ηλεκτρονικά στοιχήματα, τις ψηφιακές αγορές, ενώ θραύση κάνει η πορνογραφία.
Οι επιστήμονες του 18 Ανω δεν ενοχοποιούν το Ιντερνετ. «Δεν είμαστε τεχνοφοβικοί ούτε εναντίον του Διαδικτύου. Το πρόβλημα είναι ότι όλο το βάρος ρίχνεται στην ανάπτυξή του, χωρίς καμία προσοχή για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργεί η κατάχρηση του ιστού», τονίζει ο κ. Σταυρόπουλος. Για παράδειγμα, οι εταιρείες που διαχειρίζονται τα παιχνίδια εικονικής πραγματικότητας δεν μπορεί να βλέπουν άτομα να «παίζουν» ώρες ατελείωτες και να μην ανησυχούν. Αποτέλεσμα του αυξανόμενου ενδιαφέροντος είναι η διεξαγωγή του 1ου Πανελλήνιου Διεπιστημονικού Συνεδρίου για την Ερευνα - Πρόληψη - Αντιμετώπιση των κινδύνων στη χρήση του Διαδικτύου, από 27 - 29 Νοεμβρίου στη Λάρισα. «Θα προτείνουμε τη δημιουργία ενός φορέα καταγραφής των στατιστικών στοιχείων, ενός θεσμοποιημένου Παρατηρητηρίου με δυνατότητα παρέμβασης στα κακώς κείμενα», τονίζει η κ. Χρόνη.
Τηλέφωνο επικοινωνίας με το Τμήμα: 210-64.48.003, 210-64.48.980. email: 18anonet@otenet.gr
Καθημερινή
