Οι συνήθειες που κάθε άνθρωπος αναπτύσσει στην ζωή του σε σχέση με το χρήμα -πόσο θα το αποταμιεύει ή θα το σπαταλά, τι είδους επενδύσεις θα κάνει κλπ- δεν εξαρτώνται τόσο από την προσωπική γνώση και εμπειρία του στα οικονομικά θέματα, όσο με άλλα μονιμότερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του και κυρίως με το κατά πόσο είναι παρορμητικός.
Μια νέα βρετανική έρευνα επιστημόνων από το Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου (University College London), υπό τον δρα Στάιαν Ράιμερς, η οποία δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Personality and Individual Differences" (Προσωπικότητα και Ατομικές Διαφορές), διαπίστωσε ότι η αφέλεια και η ευπιστία κάποιου στα οικονομικά ζητήματα συνδέεται στενά με άλλες παρορμητικές συμπεριφορές του, όπως η βουλιμία, το κάπνισμα και η… απιστία.
Η έρευνα, που μελέτησε μέσω ερωτηματολογίων, με τη συνεργασία του BBC, πάνω από 40.000 άτομα, κατέληξε ότι πολλοί άνθρωποι διακατέχονται γενικότερα από μια παρορμητική, βιαστική και κτητική αντίληψη στη ζωή τους ("το θέλω αυτό και το θέλω τώρα"), με συνέπεια να αγνοούν το μέλλον με ποικίλους τρόπους και να μην νοιάζονται πολύ γι' αυτό.
Τα άτομα αυτά είτε παίρνουν οικονομικές αποφάσεις επιπόλαιες και ενστικτώδεις (π.χ. χωρίς να πολυσκοτίζονται να κάνουν αποταμίευση), είτε -έχοντας την ίδια νοοτροπία αδιαφορίας για την μελλοντική υγεία τους- καπνίζουν και τρώνε περισσότερο ή έχουν συχνότερες εξωσυζυγικές σχέσεις, ακριβώς επειδή δίνουν προτεραιότητα στην ικανοποίηση των άμεσων επιθυμιών τους. Σε ένα από τα πειράματα, οι ερωτώμενοι κλήθηκαν να διαλέξουν ανάμεσα στο να πάρουν 70 δολάρια σε τρεις μέρες ή 115 δολάρια σε τρεις μήνες.
Οι μισοί περίπου προτίμησαν την πρώτη επιλογή ("κάλλιο πέντε και στο χέρι, παρά δέκα και καρτέρει"…) και ήσαν ακριβώς οι ίδιοι άνθρωποι που, όπως αποκαλύφθηκε από άλλες ερωτήσεις, εμφάνιζαν στη ζωή τους γενικότερα παρορμητική συμπεριφορά. Με άλλα λόγια, για πάρα πολλούς ανθρώπους, το τι κάνουν με τα χρήματά τους, δεν εξαρτάται από την προηγούμενη εμπειρία τους με τα χρήματα, αλλά με τα γενικότερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους.
Οι μανιώδεις καπνιστές, οι υπέρβαροι και…οι άπιστοι είναι, κατά τους ερευνητές, πιθανότερο να είναι και λιγότερο συνετοί ή πιο "επιθετικοί" στις επιλογές τους σε σχέση με τα χρήματά τους, προτιμώντας υποσυνείδητα το σήμερα από το αύριο.
Η έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι είναι πιθανότερο αυτή τη συμπεριφορά να έχουν άτομα νεαρά, χαμηλής μόρφωσης και χαμηλότερων εισοδημάτων, πράγμα που, κατά τους ερευνητές, σε ένα βαθμό εξηγεί γιατί ορισμένοι άνθρωποι διστάζουν ή απλώς είναι ανίκανοι να αποταμιεύσουν.
Οι επιστήμονες συστήνουν σε αυτά τα άτομα να προσπαθήσουν να περιορίσουν την παρορμητικότητά τους με διάφορες απλές τεχνικές, για παράδειγμα να βάζουν τον εαυτό τους να φαντάζεται πώς θα νιώθουν σε ένα χρόνο για την παρορμητική απόφασή τους (π.χ. να αλλάξουν το αυτοκίνητό τους, παρόλο που δεν έχει παλιώσει και τόσο) και γενικότερα να αποφεύγουν να παίρνουν αποφάσεις "εν βρασμώ ψυχής", αλλά να δίνουν ένα βάθος χρόνου στη σκέψη τους πριν αποφασίσουν.
Πηγή: Ελευθεροτυπία
