ΙΡΑΚ: Οι στρατιωτικοί φεύγουν, οι πετρελαιάδες έρχονται

Το μεγάλο παιχνίδι μόλις τώρα αρχίζει, καθώς ο Νούρι αλ Μαλίκι ετοιμάζεται να παραχωρήσει στις αγγλοαμερικανικές εταιρείες το έπαθλο της εκστρατείας

Γ. ΤΣΙΑΡΑΣ
ΟΤΑΝ, πριν από έξι χρόνια, οι πρώτες αμερικανικές δυνάμεις έφθασαν στα περίχωρα της Βαγδάτης, οι στρατιώτες ονόμασαν σκωπτικά τις προκεχωρημένες βάσεις τους «Camp Εxxon» και «Camp Shell». Ηταν ένα φανταρίστικο αστείο που, όπως τα περισσότερα φανταρίστικα αστεία, έκρυβε πίσω του μια μεγάλη αλήθεια: Αυτός ήταν ένας πόλεμος που έγινε αποκλειστικά για το πετρέλαιο, κατ΄ εντολή των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών του Χιούστον και του λονδρέζικου Σίτι. Σήμερα το μαύρο χιούμορ των αμερικανών φαντάρων δικαιώνεται απολύτως: Οι πρώτες αμερικανικές στρατιωτικές μονάδες άρχισαν να αποχωρούν από τις ιρακινές πόλεις
και να αποσύρονται στις οχυρές βάσεις τους στην έρημο, οι οποίες όλως τυχαίως είναι στρατηγικά τοποθετημένες ώστε να ελέγχουν τις μεγάλες πετρελαιοπηγές της Βασόρας, της Μοσούλης και του Κιρκούκ- όμως το «Μεγάλο Παιχνίδι» του πετρελαίου μόλις τώρα αρχίζει, καθώς η κυβέρνηση του Νούρι αλ Μαλίκι ετοιμάζεται να παραχωρήσει στις μεγάλες αγγλοαμερικανικές πετρελαϊκές εταιρείες το έπαθλο της κατοχής- το δικαίωμα εκμετάλλευσης των τεράστιων κοιτασμάτων της χώρας, που κρύβουν μέσα τους τουλάχιστον 115 δισ. βαρέλια μαύρου χρυσού. Στόχος της κυβέρνησης Μαλίκι είναι, λένε, η «επαναφορά» της πετρελαϊκής παραγωγής του Ιράκ στα προ του 1990 επίπεδα. Για την ακρίβεια, η Βαγδάτη πιστεύει ότι με την επιστροφή των δυτικών εταιρειών στη χώρα, η συνολική παραγωγή μπορεί σχεδόν να διπλασιαστεί, φθάνοντας ακόμη και στα 4 εκατ. βαρέλια την ημέρα, από περίπου 2,4 εκατ. βαρέλια που είναι σήμερα. Σύμφωνα μάλιστα με τον ιρακινό υπουργό Πετρελαίου Χουσεΐν αλ Σαχριστάνι, η πρόσφατη έναρξη της εξαγωγής πετρελαίου του Κιρκούκ απευθείας από την ημιαυτόνομη κουρδική κυβέρνηση επαρχία στον Βορρά είναι ένα «θετικό βήμα» προς την επίτευξη του στόχου αυτού. Η κατάσταση, όμως, παραμένει εκρηκτική- και η επικείμενη δημοπρασία του πετρελαϊκού πλούτου του Ιράκ βέβαιον είναι ότι θα οδηγήσει σε νέες συγκρούσεις μεταξύ των αντιμαχόμενων εθνοτικών και θρησκευτικών ομάδων της χώρας.

Η ανησυχία για μια νέα, «πετρελαιοκίνητη» έκρηξη βίας σε ολόκληρο το Ιράκ, ως αντίδραση στο ξεπούλημα των μεγαλύτερων κοιτασμάτων του στους επιχειρηματικούς εκπροσώπους των Αμερικανών, είναι γενικευμένη: Πολλοί βουλευτές και αξιωματούχοι του υπουργείου Πετρελαίου έχουν ζητήσει δημόσια την αναβολή της διαδικασίας, αμφισβητώντας τη νομιμότητα των εκποιήσεων και τους «αδικαιολόγητα ευνοϊκούς όρους» που προσφέρονται στους ξένους «πετρελαιάδες». Ο Αλ Σαχριστάνι, όμως, και ο προϊστάμενός του Αλ Μαλίκι δεν ακούν κουβέντα: Ο μεγαλύτερος πλειστηριασμός του 21ου αιώνα, το «παζάρι» για το οποίο τόσες χιλιάδες αθώοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους τα τελευταία χρόνια, θα προχωρήσει κανονικά.
Το ενδιαφέρον των ξένων «κονκισταδόρες του υπεδάφους» είναι τεράστιο. Το πετρέλαιο του Ιράκ δεν είναι μόνο άφθονο αλλά και εξαιρετικά φθηνό, αφού το κόστος άντλησής του σπανίως ξεπερνά τα 1,5-2 δολάρια ανά βαρέλι, που στη συνέχεια πωλείται αντί 70 δολαρίων (ή αντί... 150 δολαρίων, αν θυμηθούμε τις προπέρσινες τιμές) στις διεθνείς αγορές. Αυτό σημαίνει ότι τα περιθώρια κέρδους για τους «πετρελαιάδες» είναι εξωφρενικά- γεγονός που με τη σειρά του εξηγεί γιατί τουλάχιστον 120 ξένες ενεργειακές εταιρείες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για να συμμετάσχουν στην εναρκτήρια δημοπρασία που θα πραγματοποιηθεί στις 29 και 30 Ιουνίου και θα «χαρίσει» στους νικητές τον έλεγχο των έξι μεγαλύτερων πετρελαιοφόρων πεδίων της χώρας, με συνολικά αποθέματα που ξεπερνούν τα 43 δισ. βαρέλια για τα επόμενα 20 χρόνια.
Εξ αυτών, οι 35- ανάμεσά τους μεγαθήρια όπως η Εxxon Μobil και η Royal Dutch Shell, αλλά και η ιταλική Εni, η ρωσική Lukoil και η κινεζική Sinopec- έχουν ήδη περάσει στον δεύτερο γύρο της διαδικασίας προσφορών.
Προσοχή: Για να διασκεδάσουν τους φόβους των ιρακινών πολιτών, που βλέπουν τη δημοπρασία σαν ξεπούλημα της μοναδικής ουσιαστικής πηγής εισοδήματος της χώρας, οι ένοικοι της οχυρωμένης «Πράσινης Ζώνης» της Βαγδάτης επιμένουν πως το πετρέλαιο θα παραμείνει σε ιρακινά χέρια και απλώς οι ξένες εταιρείες θα «ανταμείβονται» για την άντλησή του. Οι αντίπαλοι του Αλ Σαχριστάνι γελούν με την ιδέα αυτή: Οταν η Shell και η Εxxon εγκατασταθούν στις πετρελαιοπηγές, ποιος θα τους ελέγξει, και- πολύ περισσότερο- ποιος θα τους διώξει, αν αύριο εκλεγεί μια άλλη κυβέρνηση. Ο Τζαμπέρ Καλίφα αλ Τζαμπέρ, επικεφαλής της ιρακινής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Πετρελαίου και Αερίου, κατήγγειλε ευθέως τον 66χρονο Αλ Σαχριστάνι ως άνθρωπο των Αγγλοαμερικανών και ζήτησε την άμεση αντικατάστασή του.
Ο Αλ Σαχριστάνι και ο προϊστάμενός του Αλ Μαλίκι, όμως, δεν ακούν κανέναν. Μπορεί ο νέος πετρελαϊκός νόμος, βάσει του οποίου θα δοθούν τα αμφιλεγόμενα συμβόλαια, να μην έχει ακόμη ψηφιστεί στο σύνολό του, αλλά ο υπουργός επιμένει ότι οι δημοπρασίες των έξι φιλέτων θα προχωρήσουν κανονικά, και μάλιστα χωρίς να απαιτείται η έγκριση της ιρακινής Βουλής. Σκοπεύει δε να συνεχίσει, στο τέλος του έτους, με έναν δεύτερο γύρο απονομής συμβολαίων, αυτή τη φορά για πετρελαϊκά πεδία που δεν έχουν ακόμη «τρυπηθεί», στον οποίον θα συμμετάσχουν εννέα ξένες εταιρείες.
Η βιασύνη του εξηγείται εύκολα: Στις αρχές του επόμενου έτους είναι προγραμματισμένες οι πρώτες σχετικά «ελεύθερες» από την ξένη επιρροή εκλογές, τις οποίες ο Αλ Μαλίκι είναι σχεδόν απίθανο να κερδίσει. Ο,τι είναι να γίνει, λοιπόν, πρέπει να γίνει πριν από το τέλος του έτους- και πάντως πριν από την αποχώρηση των αμερικανών πεζοναυτών από τη Βαγδάτη, που θα αφήσει την πολιτική ελίτ σχεδόν ανυπεράσπιστη.
Υπάρχει ωστόσο ένας αδύναμος κρίκος στο όλο εγχείρημα: Σε έναν μήνα από σήμερα είναι προγραμματισμένο το δημοψήφισμα για την έγκριση της περιβόητης «Συνθήκης Ασφαλείας» («Status of Forces Αgreement», συμφωνία για τα επίπεδα των στρατιωτικών δυνάμεων) με τους Αμερικανούς, που προβλέπει την αποχώρηση όλων των μάχιμων δυνάμεων των ΗΠΑ από τη χώρα ως τις 31 Δεκεμβρίου του 2011. Αν το δημοψήφισμα πραγματοποιηθεί κανονικά, θεωρείται βέβαιον ότι ο ιρακινός λαός θα απορρίψει αυτή τη συνθήκη και θα απαιτήσει την αποχώρηση των «Ράμπο» 17 μήνες νωρίτερα- ως τις 30 Ιουλίου του 2010. Ανήσυχοι γι΄ αυτή την προοπτική, οι αμερικανοί στρατηγοί και πάσης φύσεως «σύμβουλοι» κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να αναβάλουν το δημοψήφισμα ως τις αρχές του επόμενου έτους. Η σουνιτική αντιπολίτευση, όμως, αλλά και αρκετές σιιτικές παρατάξεις αρνούνται κατηγορηματικά κάθε αναβολή- και οι «Τimes» του Λονδίνου χαρακτήρισαν πριν από λίγες ημέρες την πιθανότητα κανονικής διεξαγωγής του δημοψηφίσματος «ένα δηλητηριώδες χάπι» για τα αμερικανικά σχέδια στην περιοχή.
Οσο για την περίφημη «βελτίωση της κατάστασης ασφαλείας» στο Ιράκ, που υποτίθεται ότι θα επιτρέψει την εύκολη απομάκρυνση των αμερικανών στρατιωτικών, αυτή παραμένει μακρινό όνειρο. Πέρα από τα «τυφλά» πολύνεκρα λουτρά αίματος στις φτωχογειτονιές της Σαντρ Σίτι, της Φαλούτζα, του Κουτ και άλλων ιρακινών παραγκουπόλεων, παρατηρείται τον τελευταίο καιρό και νέα έξαρση στις... προεκλογικές πολιτικές δολοφονίες. Πριν από λίγες ημέρες δολοφονήθηκε έξω από ένα τζαμί της Βαγδάτης ο Χαρίθ αλ Ομπέιντι, ο ηγέτης της μεγαλύτερης σουνιτικής παράταξης της Βουλής και ο βασικός επικριτής τόσο των νέων συμβολαίων όσο και της παράτασης της αμερικανικής «παρουσίας» στο Ιράκ. Και έπεται συνέχεια...
Kαθημερινή

Πηγή: rotame.gr

Posted in: Eνημέρωση