Το πλήρες άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων προωθεί η κυβέρνηση εντός της επόμενης εβδομάδας ώστε να «προλάβει» να παρουσιάσει πλήρες σχέδιο στους επικεφαλής της τρόικας που αναμένεται να έρθουν στην Αθήνα στις 12 Δεκεμβρίου.
Το ζήτημα των ταξί όμως επείγει καθώς την 1η Ιανουαρίου 2012 ο κλάδος των ταξί απελευθερώνεται πλήρως λόγω της λήξης της απαγόρευσης έκδοσης νέων αδειών.
Το ατελές άνοιγμα των επαγγελμάτων αποτελεί τη βασική διαρθρωτική εκκρεμότητα της κυβέρνησης για το 2011.
Ο Πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος έδωσε εντολή να προχωρήσει η διαδικασία. Ως το τέλος Δεκεμβρίου, η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη, βάσει τον δεσμεύσεων που έχει αναλάβει έναντι της τρόικας, να προετοιμάσει νομοθετικές πράξεις που θα καταργούν τους περιορισμούς που θέτουν τα επαγγελματικά σωματεία για την πρόσβαση, την άσκηση και την τιμολόγηση υπηρεσιών εφόσον αντίκεινται στο νόμο για την απελευθέρωση των επαγγελμάτων (3919/2011).
Αυτή η υποχρέωση έναντι των δανειστών θα τηρηθεί είτε με νομοσχέδιο (δεν έχει διευκρινιστεί αν θα προσαρτηθεί στο νέο πολυνομοσχέδιο Βενιζέλου) το οποίο θα ενσωματώσει όλες τις αλλαγές, είτε με χωριστές πράξεις νομοθετικού περιεχομένου.
Σύμφωνα με το προσχέδιο της έκθεσης της τρόικας για την 5η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, η κυβέρνηση καλείται να παρακολουθήσει το άνοιγμα της εφαρμογής και κατά πόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις της ελεύθερης πρόσβασης στα επαγγέλματα και τις υπηρεσίες που απελευθερώθηκαν. Για την εκτέλεση αυτής της διαδικασίας, το υπουργείο Οικονομικών ανέθεσε σχετική μελέτη στο ΚΕΠΕ, η οποία θα ανανεώνεται ανά τρίμηνο και τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται στα μέσα Δεκεμβρίου.
Οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι θα υπάρξουν νέες αλλαγές για τα επαγγέλματα του δικηγόρου και του συμβολαιογράφου που είχαν «ανοίξει» μεν με το νόμο του κ. Γ. Παπακωνσταντίνου (πρώην υπουργού Οικονομικών, νυν υπουργού Περιβάλλοντος) αλλά οι αντιδράσεις που υπήρξαν οδήγησαν στη διατήρηση περιορισμών. Κάτι αντίστοιχο προωθείται και για το επάγγελμα του φαρμακοποιού το οποίο «άνοιξε» με νόμο του υπουργού Υγείας κ. Ανδρ. Λοβέρδου αλλά όχι όπως θα επιθυμούσε η τρόικα.
Το νομοθετικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε το 2011 είναι γενικό -απαιτεί την έκδοση πολλών διαταγμάτων και υπουργικών αποφάσεων- και προς το παρόν δεν έχει περάσει στο στάδιο της εφαρμογής, γεγονός που προκαλεί την αντίδραση των δανειστών.
Δικηγόροι: Με το νόμο 3919/2011 καταργήθηκαν οι γεωγραφικοί περιορισμοί και στις αστικές υποθέσεις, οι ελάχιστες αμοιβές, οι περιορισμοί στη διαφήμιση, το σύστημα προείσπραξης αμοιβής, ενώ οι κρατήσεις υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων προκαταβάλλονται από τους ίδιους τους δικηγόρους. Παρά ταύτα, απαιτείται από την τρόικα να επιτραπεί η δημιουργία υποκαταστημάτων δικηγορικών εταιρειών, οι λεγόμενες «εταιρείες-χταπόδια» που θα επιτρέπεται να λειτουργούν σε όλη τη χώρα.
Συμβολαιογράφοι: Θεσπίστηκε η αναλογική αμοιβή, η οποία μειώνεται ανάλογα με την αξία του αντικειμένου της συναλλαγής. Εκκρεμεί υπουργική απόφαση που θα καθορίσει την αναλογική αμοιβή (σε χαμηλότερα επίπεδα από τα σημερινά) καθώς επίσης θα κατεβάζει τον «πήχη» όσον αφορά στο προκαθορισμένο ύψος συναλλαγών πάνω από το οποίο η κατ' αναλογία αμοιβή των συμβολαιογράφων θα είναι η μέγιστη επιτρεπτή αμοιβή.
Μηχανικοί - Αρχιτέκτονες: Καταργήθηκαν οι ελάχιστες υποχρεωτικές αμοιβές και η προείσπραξη τους μέσω του Τεχνικό Επιμελητήριο (ΤΕΕ), αντικαταστάθηκαν όμως από την ελάχιστη νόμιμη αμοιβή βάσει της οποίας υπολογίζονται κρατήσεις και εισφορές. Οι πολύ χαμηλές εκπτώσεις κάτω από τη νόμιμη αμοιβή υπόκεινται σε έλεγχο από το ΤΕΕ. Η τρόικα ζητεί την πλήρη κατάργηση των ελάχιστων νόμιμων αμοιβών.
Ταξί: Το ζήτημα επείγει καθώς την 1ης Ιανουαρίου 2012 ο κλάδος των ταξί απελευθερώνεται πλήρως λόγω της λήξης της απαγόρευσης έκδοσης νέων αδειών. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Υποδομών κ. Μ. Βορίδης θα φέρει νομοθετική ρύθμιση που θα ορίζει πληθυσμιακά κριτήρια.
Φορτηγά: Το νομοσχέδιο Ραγκούση προέβλεπε κατάργηση της μεταβατικής περιόδου και πλήρες άνοιγμα από 1ης Ιανουαρίου 2012 χωρίς τη σταδιακή απομείωση της αξίας των αδειών ως τον Ιούλιο του 2013. Πληροφορίες αναφέρουν ο κ. Βορίδης δεν προκρίνει το άμεσο άνοιγμα του κλάδου, ότι θα εγκαταλειφθεί το νομοσχέδιο Ραγκούση και θα παραμείνουν όσα ορίζονται από το νόμο Ρέππα για τη μεταβατική περίοδο.
Φαρμακεία: Η τρόικα πιέζει για νέα υποχώρηση του μικτού περιθωρίου κέρδους των φαρμακοποιών που διαμορφώνεται σήμερα σε 18,5%. Στο προσχέδιο της τελευταίας έκθεσής της σημειώνει τα εξής: «Αρχίζοντας από το 2012, τα περιθώρια κέρδους των φαρμακείων υπολογίζονται ως ένα ενιαίο ποσό (flat amount) ή κατ' αποκοπή αμοιβή (flat fee) σε συνδυασμό με ένα μικρό περιθώριο κέρδους με στόχο τη μείωση του συνολικού περιθωρίου κέρδους σε όχι περισσότερο από 15%, συμπεριλαμβανομένων των πιο ακριβών φαρμάκων».