10 Οκτ 2009

Γελάστε παρακαλώ! Είναι θεραπευτικό



Το ότι το γέλιο και, γενικότερα, η αίσθηση του χιούμορ μάς βοηθούν να ζούμε καλύτερα ήταν ανέκαθεν γνωστό.
Το ότι μας δημιουργούν θετική προδιάθεση όταν βρεθούμε αντιμέτωποι με δύσκολες καταστάσεις θεωρείται αναμφίβολο. Πρόσφατες έρευνες, ωστόσο, δείχνουν ότι το γέλιο συμβάλλει στο να ζούμε όχι μόνο καλύτερα αλλά και περισσότερο.

Αισθάνεστε πιεσμένοι, ψυχολογικά καταπονημένοι; Αν δεν μπορείτε να εκτονωθείτε με το κλάμα, τότε ήλθε η ώρα να δοκιμάσετε να αντιμετωπίσετε τα προβλήματά σας με περισσότερο χιούμορ: ίσως ένα γέλιο καταφέρει να τα θάψει. Η δύσκολη τέχνη της αποστασιοποίησης από τα καθημερινά μας προβλήματα μέσω του χιούμορ συνίσταται στο να μάθουμε να βλέπουμε την οδυνηρή πραγματικότητα που βιώνουμε από μια εντελώς διαφορετική οπτική γωνία: αντί να δραματοποιούμε τη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουμε, γιατί να μη δοκιμάσουμε να την αποδραματοποιήσουμε συστηματικά με διάθεση αυτοσαρκασμού; Εξάλλου, ακόμη και αν το χιούμορ δεν αποδειχτεί αποτελεσματικό για την περίπτωσή μας, είναι βέβαιο ότι δεν θα μας βλάψει!

Διάφορες μελέτες σχετικά με τις ευεργετικές συνέπειες του γέλιου στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων έδειξαν σαφώς ότι μας επηρεάζει και μας προδιαθέτει θετικά. Για παράδειγμα, όταν κάποιος επιστρατεύει συστηματικά το χιούμορ για την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων, το ανοσοποιητικό του σύστημα αυξάνει τα επίπεδα αντισωμάτων και επομένως ο οργανισμός του είναι καλύτερα θωρακισμένος απέναντι στις μολύνσεις.

Μελετώντας τη φυσιολογία του γέλιου, ειδικοί νευροεπιστήμονες έδειξαν ότι η εγκεφαλική δομή που εμπλέκεται κυρίως στην παραγωγή του είναι το μεταιχμιακό σύστημα: μια βαθιά δομή στο κέντρο του εγκεφάλου που αποφασίζει για τον τύπο του γέλιου που θα εκδηλώσουμε (ηχηρό γέλιο, διακριτικό μειδίαμα, ακατάσχετο γέλιο που συνταράζει το σώμα μας).

Η εκδήλωση του τρανταχτού γέλιου συνοδεύεται πάντα από πολύ ενδιαφέρουσες σωματικές αλλαγές: οι ζυγωματικοί μύες του προσώπου συσπώνται, γεγονός που μας επιτρέπει συνήθως να αναγνωρίζουμε πότε ένα γέλιο είναι προσποιητό. Οι καρδιακοί παλμοί αυξάνονται καθώς και ο ρυθμός της αναπνοής, το διάφραγμα και οι κοιλιακοί μύες συσπώνται, οι σκελετικοί μύες και οι σφιγκτήρες χαλαρώνουν, ενώ στον εγκέφαλό μας εκλύονται κατεχολαμίνες και ενδορφίνες οι οποίες δημιουργούν το αίσθημα ευφορίας που νιώθουμε μετά το έντονο γέλιο.

Ισως γι' αυτό τα τελευταία χρόνια αρκετοί Αμερικανοί αλλά και Ευρωπαίοι ψυχοθεραπευτές προάγουν την ανάπτυξη του χιούμορ και την προσφυγή στο γέλιο ως κύρια θεραπευτική πρακτική που ενδέχεται να αποδειχτεί και κοινωνικά επωφελής. Βέβαια, κάποιοι ειδικοί αντιδρούν στην προοπτική δημιουργίας τέτοιων «χαζοχαρούμενων» ασθενών, προβάλλοντας την εύλογη αντίρρηση ότι αν κάποιος θεωρεί ότι το χιούμορ και το γέλιο είναι ανεπαρκή για την επίλυση των προβλημάτων του, τότε μπορεί να μη φταίει η χιουμοριστική του «ανεπάρκεια» αλλά μάλλον η σοβαρότητα των προβλημάτων που αντιμετωπίζει!

Ελευθεροτυπία