Οι 10 πιο επικίνδυνες τροφές για την υγεία του καταναλωτή παρουσιάζονται σε έκθεση που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα από αναγνωρισμένο επιστημονικό κέντρο των ΗΠΑ - δυστυχώς, στην κορυφή της λίστας έρχονται τα απαραίτητα συστατικά μιας υγιεινής διατροφής, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά.Η έκθεση του CSPI
«Η πολυπλοκότητα του παγκοσμιοποιημένου συστήματος τροφών, οι απαρχαιωμένοι νόμοι για την ασφάλεια των τροφών και η αύξηση της παραγωγής και επεξεργασίας σε μεγάλη κλίμακα συνδυάζονται για να δημιουργήσουν μια πραγματική καταιγίδα από επικίνδυνες τροφές» αναφέρει το Κέντρο Επιστήμης για το Δημόσιο Συμφέρον (CSPI), ένας από τους φορείς με τη μεγαλύτερη αναγνώριση και επιρροή στις ΗΠΑ και τον Καναδά, ο οποίος έχει βραβευτεί από τον FDA.
Η έκθεση, η οποία έχει βασιστεί σε στοιχεία από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), βρήκε ότι αυτές οι δέκα τροφές μαζί ευθύνονται για σχεδόν το 40% των εξάρσεων τροφικής δηλητηρίασης από τροφές που ελέγχονται από τον FDA. Από το 1990, σημειώθηκαν πάνω από 1500 ξεχωριστές εξάρσεις και αναφέρθηκαν σχεδόν 50.000 νόσοι, που κυμαίνονταν από παροδικές γαστρεντερικές διαταραχές έως μακροχρόνια αναπηρία και θάνατο.
Δεδομένου ότι σε μια έξαρση δεν αναφέρονται ούτε ταυτοποιούνται επισήμως όλα τα περιστατικά, εκτιμάται ότι οι εξάρσεις που αναφέρονται στην έκθεση αποτελούν μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Μάλιστα, το 1999 το CDC εκτίμησε ότι για κάθε περιστατικό σαλμονέλωσης που διαγιγνώσκεται κλινικά και αναφέρεται στις αρχές υγείας, υπάρχουν άλλα 38 περιστατικά που δεν αναφέρονται. Έτσι, οι επικίνδυνες τροφές προκαλούν δεκάδες εκατομμύρια νόσους, εκατοντάδες χιλιάδες εισαγωγές σε νοσοκομεία και χιλιάδες θανάτους κάθε χρόνο στις ΗΠΑ.
Ο κατάλογος των 10 τροφών
1. Φυλλώδη πράσινα λαχανικά: 363 εξάρσεις, με 13.568 αναφερθέντα περιστατικά νόσου
2. Αυγά: 352 εξάρσεις, με 11.163 αναφερθέντα περιστατικά νόσου
3. Τόνος: 268 εξάρσεις, με 2.341 αναφερθέντα περιστατικά νόσου4. Στρείδια: 132 εξάρσεις, με 3.409 αναφερθέντα περιστατικά νόσου
5. Πατάτες: 108 εξάρσεις, με 3.659 αναφερθέντα περιστατικά νόσου
6. Τυρί: 83 εξάρσεις, με 2.761 αναφερθέντα περιστατικά νόσου
7. Παγωτό: 74 εξάρσεις, με 2.594 αναφερθέντα περιστατικά νόσου
8. Τομάτες: 31 εξάρσεις, με 3.292 αναφερθέντα περιστατικά νόσου
9. Ρίζες: 31 εξάρσεις, με 2.022 αναφερθέντα περιστατικά νόσου
10. Φράουλες και μούρα: 25 εξάρσεις, με 3.397 αναφερθέντα περιστατικά νόσου
Τα υπεύθυνα παθογόνα
1. Δυστυχώς, τα πολύτιμα για την υγεία φυλλώδη πράσινα λαχανικά είναι η συχνότερη πηγή μόλυνσης από παθογόνα. Τα διάφορα είδη μαρουλιού, τα αντίδια, το σπανάκι, το λάχανο, τα παντζάρια και άλλα λαχανικά με πράσινα φύλλα ευθύνονταν για το 24% των εξάρσεων.
Το συχνότερο παθογόνο που συνδέεται με τα πράσινα λαχανικά είναι το βακτήριο Escherichia coli, ακολουθούμενη από τον ιό Norovirus και από τη Salmonella. Τα λαχανικά μπορούν να μολυνθούν αρχικά στο κτήμα όπου καλλιεργούνται, από ζώα, κοπριά, μολυσμένο νερό ή απρόσεκτο χειρισμό κατά τη συγκομιδή. Το πλύσιμο με χλώριο και άλλες επεξεργασίες μπορεί να μειώσουν την εξάπλωση της μόλυνσης, αλλά τα τρόφιμα δεν γίνονται πραγματικά ασφαλή. Επιπλέον, τα βακτήρια μπορούν να αποικίσουν τα συστήματα πλύσης, με αποτέλεσμα να μεταδίδονται σε ολόκληρη την παραγωγή.
2. Το συχνότερο παθογόνο που σχετίζεται με τα αυγά είναι η Salmonella. Οι μισές από τις εξάρσεις που σημειώθηκαν εξαιτίας αυγών προέρχονταν από εστιατόρια ή άλλες εγκαταστάσεις μαζικής εστίασης. Παρόλο που με το μαγείρεμα τα περισσότερα παθογόνα καταστρέφονται, όταν τα αυγά καταναλώνονται ωμά ή «μελάτα» ή όταν τα πιάτα με αυγά αφήνονται σε ακατάλληλες θερμοκρασίες (π.χ. σε ένα μπουφέ πρωινού), τα βακτήρια πολλαπλασιάζονται εύκολα.
3. Ο τόνος μπορεί να προκαλέσει σκομπροτοξίνωση, μια δηλητηρίαση με συμπτώματα όπως κοκκινίλες στο δέρμα, κεφαλαλγίες, κοιλιακές κράμπες, ναυτία, διάρροια, αίσθημα παλμών και θολή όραση. Η σκομπροτοξίνωση σχετίζεται κυρίως με φρέσκα προϊόντα, καθώς οφείλεται σε μια τοξίνη που υπάρχει φυσικά, τη σκομπροτοξίνη. Επιπλέον, και ο Norovirus και η Salmonella έχουν σχετιστεί με την κατανάλωση τόνου. Πάνω από 65% των εξάρσεων δηλητηρίασης από τόνο σημειώθηκαν σε εστιατόρια.
4. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι σε εστιατόρια σημειώθηκε και η πλειοψηφία των εξάρσεων δηλητηρίασης από στρείδια, με συχνότερα παθογόνα τον Norovirus και το βακτήριο Vibrio. Το πρόβλημα οφείλεται σε αλιεία στρειδιών από μολυσμένα νερά, με αποτέλεσμα να προκαλείται γαστρεντερίτιδα. Το Vibrio είναι ένα παθογόνο που ανήκει στην ίδια οικογένεια με τη χολέρα. Τα δύο πιο συνηθισμένα στελέχη στις ΗΠΑ μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή νόσο, η οποία στο 50% των περιπτώσεων είναι θανατηφόρος.
5. Καθώς η πατάτα τρώγεται πάντα μαγειρεμένη, η παρουσία παθογόνων στις πατάτες συνήθως οφείλεται σε μόλυνση από τροφές που σερβίρονται στο ίδιο πιάτο, συνήθως σε σαλάτα. Τα συχνότερα υπεύθυνα παθογόνα είναι η Salmonella και η E. coli, ακολουθούμενες από τις Shigella και Listeria. Περισσότερο από 40% των εξάρσεων προκλήθηκαν από τροφές που παρασκευάστηκαν σε εστιατόρια και άλλες εγκαταστάσεις μαζικής εστίασης (συμπεριλαμβανομένων των παντοπωλείων και των καταστημάτων ντελικατέσεν).
6. Το τυρί μπορεί να μολυνθεί από παθογόνα στις αρχικές φάσεις της παρασκευής του ή αργότερα κατά την επεξεργασία. Ιδιαίτερα επικίνδυνη είναι η χρήση μη παστεριωμένου γάλατος, η οποία δυστυχώς δεν έχει εξαλειφθεί σε κάποια μέρη. Οι έγκυες γυναίκες πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές με την κατανάλωση μαλακών τυριών, όπως η φέτα ή το καμεμπέρ, που μπορεί να περιέχουν Listeria. Στα ανοσοκατεσταλμένα άτομα, όπως οι έγκυες ή οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε χημειοθεραπεία, η Listeria μπορεί να προκαλέσει σοβαρή νόσο, με υψηλά ποσοστά εισαγωγής σε νοσοκομείο και θανάτου.
Αντίθετα με άλλες εξάρσεις δηλητηρίασης, οι εξάρσεις από τυριά συνήθως ξεκινούν από το σπίτι.Το μαλακό παγωτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για τις εγκύους και άλλα ανοσοκατεσταλμένα άτομα που είναι ευαίσθητα στη λιστερίωση. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η δηλητηρίαση από παγωτό οφείλεται στη χρήση ωμών αυγών για την παρασκευή σπιτικού παγωτού.
8. Η Salmonella είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για τις τομάτες, καθώς περνά από τις ρίζες στο φυτό και μετά στον καρπό και η εξόντωσή της είναι πολύ δύσκολη αν δεν μαγειρευτεί η ντομάτα. Ο Norovirus είναι το δεύτερο πιο επικίνδυνο παθογόνο που σχετίζεται με τις τομάτες.
Στο 70% των περιπτώσεων, υπεύθυνα για τη δηλητηρίαση από τομάτες ήταν τα εστιατόρια.
9. Οι ρίζες και τα νεαρά βλαστάρια που χρησιμοποιούνται ευρέως στην κινέζικη κουζίνα, αλλά έχουν αρχίσει να κερδίζουν έδαφος και στη μοντέρνα κουζίνα, μπορούν να μολυνθούν από Salmonella ή E. coli. Η μόλυνση λαμβάνει χώρα στο στάδιο των σπόρων, οι οποίοι αναπτύσσονται σε θερμές και υγρές συνθήκες που ευνοούν τη γρήγορη ανάπτυξη παθογόνων.
10. Δέκατες στη λίστα έρχονται οι φράουλες και διάφορα είδη μούρων, που έχουν προκαλέσει 25 εξάρσεις από το 1990. Το 1997, χιλιάδες μαθητές σε αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ αρρώστησαν όταν κατανάλωσαν φράουλες στο σχολικό τους γεύμα. Ένοχος ήταν ο ιός της Ηπατίτιδας Α, που φαίνεται ότι προερχόταν από μολυσμένο εργάτη στο Μεξικό.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η δηλητηρίαση από μούρα οφείλεται σε βακτήρια του γένους Cyclospora, τα οποία προκαλούν μια παρασιτική νόσο των εντέρων, με συμπτώματα που περιλαμβάνουν σοβαρή διάρροια, αφυδάτωση και στομαχικές κράμπες. Δυστυχώς, η νόσος δεν αντιμετωπίζεται με αντιβιοτικά.
healthview.gr
