ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ Μια «θαλάσσια χωματερή», μεγάλη όσο δέκα φορές η έκταση της Ελλάδας (περίπου 1.400.000 τ. χλμ.), που στροβιλίζεται στον Βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό θα επιχειρήσει να χαρτογραφήσει τις επόμενες τρεις εβδομάδες μια ιστορική αποστολή αμερικανών επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας. Οι επιστήμονες απέπλευσαν με το ειδικά εξοπλισμένο πλοίο «Νew Ηorizon» από το Σαν Ντιέγκο στις Δυτικές Ακτές των ΗΠΑ.Σκοπός της 30μελούς ομάδας είναι να εντοπίσει την ακριβή τοποθεσία στην οποία εκτείνονται τα δύο βασικά τμήματα μιας γιγαντιαίας κηλίδας από θρυμματισμένα πλαστικά που επιπλέουν στα νερά του Ειρηνικού Ωκεανού μεταξύ της Βόρειας Αμερικής και της Ιαπωνίας.
Ο πολτός πλαστικών απορριμμάτων παραμένει ουσιαστικά μια terra incognita, καθώς τόσο οι δορυφόροι όσο και τα ερευνητικά πλοία δεν έχουν καταφέρει να τον εντοπίσουν με ακρίβεια. Αμέτρητα μικροσκοπικά κομματάκια από διαλυμένες σακούλες, συσκευασίες και κάθε είδους προϊόντα από πλαστικό σχηματίζουν ένα διαφανές μείγμα άγνωστης σύστασης και έκτασης, το οποίο συνιστά μια βραδυφλεγή βόμβα για τη θαλάσσια πανίδα του Ειρηνικού.
Ο κίνδυνος είναι μεγάλος και φθάνει ως το... πιάτο μας! «Θα διερευνήσουμε τις συνέπειες αυτών των απορριμμάτων στους μικροοργανισμούς και μέσω της διατροφικής αλυσίδας σε όλα τα έμβια όντα του ωκεανού. Και τελικά στους ανθρώπους που χρησιμοποιούν τα ψάρια για τροφή» δήλωσε ο Μπομπ Νοξ που ηγείται της αποστολής.
Τ ο «Νew Ηorizon», με το οποίο απέπλευσε η ομάδα των 30 ερευνητών και τεχνικών, είναι εφοδιασμένο με τον απαραίτητο εξοπλισμό, προκειμένου να διεξάγει επί τόπου έρευνες, όμως δείγματα πλαστικών θα μεταφερθούν για περαιτέρω μελέτη στο Πανεπιστήμιο του Σαν Ντιέγκο.
«Η μεγάλη δίνη των σκουπιδιών του Ειρηνικού», όπως συχνά ονομάζεται από τους επιστήμονες, αποτελείται κυρίως από δύο μεγάλα τμήματα: το Δυτικό, που βρίσκεται κατά προσέγγιση μεταξύ της Ιαπωνίας και της Χαβάης, και το Ανατολικό, το οποίο θεωρείται ότι συγκεντρώνει τις μεγαλύτερες ποσότητες απορριμμάτων και εντοπίζεται μεταξύ των Δυτικών Ακτών των ΗΠΑ και της Χαβάης.
Αυτές οι δύο «υπο-κηλίδες» έχουν σχηματιστεί λόγω των ρευμάτων του Ειρηνικού Ωκεανού, τα οποία παρασύρουν διαρκώς σε αργή κυκλική κίνηση οτιδήποτε επιπλέει στην επιφάνεια της θάλασσας. Καθώς μάλιστα δεν υπάρχουν σε αυτές τις περιοχές πολλά νησιά για να «ξεβραστούν» τα σκουπίδια, τόνοι από κάθε είδους πλαστικά αναμειγνύονται με το φυσικό πλαγκτόν σχηματίζοντας ένα τοξικό «μωσαϊκό σκουπιδιών».
Υπολογίζεται ότι σε κάθε κιλό φυσικού πλαγκτού αντιστοιχούν περίπου έξι κιλά πλαστικού, ενώ συνολικά σε αυτή τη δίνη έχουν συγκεντρωθεί περί τους 100 εκατ. τόνους σκουπιδιών.
Σύμφωνα με έρευνες των ΟΗΕ, σε κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο ωκεανού αντιστοιχούν περίπου 18.000 κομμάτια πλαστικού, όμως στις συγκεκριμένες περιοχές του Ειρηνικού τα πλαστικά ξεπερνούν τα 330.000 κομμάτια ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο. Το 80% αυτών των απορριμμάτων προέρχεται από τις ακτές της Βόρειας Αμερικής και της Ανατολικής Ασίας, ενώ το υπόλοιπο 20% από την αποβολή σκουπιδιών αλλά και από τις απώλειες εμπορεύματος από τα φορτηγά πλοία που διαπλέουν τον ωκεανό.
Το τοξικό μείγμα πλαστικών ανακαλύφθηκε τυχαία από τον ωκεανογράφο Τσαρλς Μουρ το 1997 κατά τη διάρκεια ιστιοπλοϊκών αγώνων που πραγματοποιούνταν μεταξύ των ακτών του Λος Αντζελες και της Χαβάης. Αντίθετα με τους συναδέλφους του, ο αμερικανός επιστήμονας αποφάσισε να διασχίσει την υποτροπική δίνη του Β. Ειρηνικού αψηφώντας τα ισχυρά θαλάσσια ρεύματα που επικρατούν στην περιοχή. Προς μεγάλη του έκπληξη βρέθηκε να πλέει πάνω από ένα πυκνό στρώμα από μισοσάπια μπουκάλια, συσκευασίες και κάθε λογής πλαστικά αντικείμενα.
Σήμερα οι αμερικανοί επιστήμονες από την Καλιφόρνια θέλουν να διαπιστώσουν αν το θρυμματισμένο και διαλυμένο από τα ισχυρά θαλάσσια ρεύματα και το ηλιακό φως μείγμα των πλαστικών φέρει ίχνη από φυτοφάρμακα ή άλλες καρκινογόνες ουσίες που μπορούν να φθάσουν με ποικίλους τρόπους στις τροφές του ανθρώπου.
Τα πλαστικά χρησιμοποιούνται ευρέως από τις βιομηχανίες για τις συσκευασίες κάθε είδους προϊόντων διότι είναι πολύ ανθεκτικά. Το πρόβλημα δημιουργείται όχι μόνο λόγω της υπερκατανάλωσης, η οποία γεννά τόνους σκουπιδιών, αλλά και λόγω της ανευθυνότητας πολλών καταναλωτών.
Οι τεράστιοι όγκοι σκουπιδιών καταλήγουν κατά ένα μέρος όχι σε κάποιο κάδο ανακύκλωσης ή έστω σε χώρους «υγειονομικής ταφής» αλλά στις θάλασσες. Στη συνέχεια τεμαχίζονται σε πολύ μικρά κομμάτια και μετατρέπονται σε εύπεπτη όσο και βλαβερή λεία για ανυποψίαστα ψάρια και πουλιά.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, πάνω από 1 εκατ. θαλασσοπούλια και πάνω από 100.000 θηλαστικά της θάλασσας και θαλάσσιες χελώνες πεθαίνουν κάθε χρόνο επειδή καταπίνουν κομμάτια πλαστικού ή μπερδεύονται σε αυτά. Και το πιο επικίνδυνο είναι ότι αυτού του είδους η «τροφή» φθάνει, χωρίς να το γνωρίζουμε, στο πιάτο μας.
Τα τεμαχισμένα πλαστικά αποτελούν ένα είδος «χημικού σφουγγαριού», αφού απορροφούν τις βλαπτικές χημικές ενώσεις ΡΟΡ (εμμένοντες οργανικοί ρύποι) που μέσω των θαλασσίων ειδών και κυρίως των λιπαρών ψαριών εισέρχονται στον ανθρώπινο οργανισμό.
Οπως έχει αποδειχτεί από επιστημονικές έρευνες, αυτές οι τοξικές ουσίες ευθύνονται για τη δημιουργία καρκινικών όγκων, ενώ μπορούν να προκαλέσουν αναπαραγωγικές διαταραχές, καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος και προβλήματα στη φυσιολογική ανάπτυξη των παιδιών
Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ
