ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Το ηλεκτρονικό Παρατηρητήριο Τιμών είναι ένα καινοτόμο έργο, που συγχρηματοδοτείται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Κοινωνία της Πληροφορίας» και έχει προϋπολογισμό 1,8 εκατομμύρια €. Θέλω να σημειώσω ότι το έργο αυτό σχεδιάστηκε όταν Υπουργός ήταν ο σημερινός Πρόεδρος της Βουλής κ. Δημήτρης Σιούφας και στη συνέχεια προωθήθηκε, προχώρησε, όταν Υπουργός ήταν ο κ. Χρήστος Φώλιας. Σημειώνω, λοιπόν, την πολύτιμη συμβολή και των δύο στο σχεδιασμό και την πρόοδο αυτού του έργου.
Σε τι αφορά το έργο: αφορά στην ανάπτυξη ενός πανελλήνιου δικτύου συλλογής, επεξεργασίας, ανάλυσης και σύγκρισης τιμών προϊόντων και υπηρεσιών. Μέσα από αυτό το δίκτυο: Πρώτον, κατηγοριοποιούνται και κωδικοποιούνται προϊόντα και υπηρεσίες που επηρεάζουν το δείκτη τιμών καταναλωτή. Δεύτερον, οργανώνεται ένα πανελλήνιο δίκτυο συλλογής τιμών λιανικής – χοντρικής παραγωγού σε πραγματικούς χρόνους, από τιμολήπτες, που θα λειτουργούν ειδικά γι’ αυτό το σκοπό. Και, τρίτον, λειτουργεί ένα σύστημα διάχυσης της κατάστασης των τιμών καταναλωτή προς το ευρύ κοινό. Αυτά όλα συμπληρώνονται από ένα σύστημα υποβολής παραπόνων καταναλωτών και περιπτώσεις στρέβλωσης της συμπεριφοράς της αγοράς.
Ποια προϊόντα θα αφορά: η τιμοληψία θα αφορά τρόφιμα και ποτά (είδη σούπερ μάρκετ, λαϊκών αγορών, ιχθυοπωλείων κλπ.), βιομηχανικά είδη (καύσιμα, ορυκτέλαια, σχολικά είδη, ανταλλακτικά, καλλυντικά κλπ.), καθώς και υπηρεσίες (ιδιωτικά σχολεία, χώρους στάθμευσης, συνεργεία, ασφαλιστικές κ.ο.κ.).
Με τη λειτουργία του Παρατηρητηρίου πετυχαίνουμε τους εξής στόχους: ενημερώνονται οι καταναλωτές για τιμές προϊόντων και υπηρεσιών, ώστε να μπορούν να κάνουν τις επιλογές τους έχοντας μπροστά τους ένα καθαρό τοπίο. Δεύτερον, έχουν πληρέστερη εικόνα τα στελέχη της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης με στατιστικούς δείκτες για την καλύτερη παρακολούθηση των τάσεων της αγοράς και διαπίστωση στρεβλώσεων, προκειμένου να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους. Και τρίτον, δημιουργείται ένας ακόμα μηχανισμός αποστολής παραπόνων και καταγγελιών.
Ποιες περιοχές θα καλύπτει το Παρατηρητήριο έτσι όπως είχε σχεδιαστεί: Η εμβέλεια δράσης του Παρατηρητηρίου θα καλύπτει το σύνολο της χώρας, καθώς αφορά και στις 13 διοικητικές Περιφέρειες και θα αντλεί πληροφορίες για τιμές σε 4 πόλεις ανά Περιφέρεια. Σε πρώτη φάση θα ξεκινήσουμε από τις 5 μεγαλύτερες πόλεις (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Ηράκλειο) και στη συνέχεια θα επεκταθούμε σε άλλες πόλεις στις επόμενες φάσεις.
Η περιοδικότητα της τιμοληψίας ποικίλει ανάλογα με το είδος του προϊόντος ή της υπηρεσίας και μπορεί να είναι ημερήσια, εβδομαδιαία, μηνιαία, ετήσια ή όταν τροποποιούνται οι τιμές. Η τιμοληπτική διαδικασία και ενημέρωση του Παρατηρητηρίου μπορεί να γίνεται με τους ακόλουθους τρόπους: μέσω ασύρματων συσκευών, μέσω εισαγωγής αρχείων, μέσω φωνητικής πύλης ή μέσω του internet με online φόρμες.
Ιδιαίτερα σημαντικό φυσικά είναι το πώς οι πολίτες θα ενημερώνονται για τα στοιχεία που συλλέγει το Παρατηρητήριο Τιμών. Αυτό –και θέλω να σταθώ σε αυτό το σημείο- μπορεί να γίνει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους:
Πρώτον, με οθόνες προβολής μέσω των ΜΜΕ, όπως παραδείγματος χάρη με εμφάνιση πληροφοριών σε μπάρα κατά τη διάρκεια προγραμμάτων τηλεοπτικών σταθμών, σε συνεννόηση προφανώς με τους τηλεοπτικούς σταθμούς. Δεύτερον, σε ειδικές στήλες εφημερίδων. Τρίτον, με ειδική ιστοσελίδα του Παρατηρητηρίου Τιμών για όσους έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο. Τέταρτον, με τηλεφωνική επικοινωνία, φωνητική πύλη ή προσωπική επικοινωνία. Πέμπτον, ένα ρόλο θα παίξουν και τα λεγόμενα infokiosks, ειδικά δηλαδή ηλεκτρονικά μηχανήματα ενημέρωσης, όπως αυτό που βλέπετε εδώ, με διαδραστικές επιφάνειες (touch screens) τα οποία θα τοποθετηθούν σε κεντρικά εμπορικά σημεία. Σε πρώτη φάση πιλοτικά θα τοποθετηθούν 10 τέτοιες συσκευές σε όλη την Ελλάδα (5 στην Αθήνα, 2 στη Θεσσαλονίκη, από 1 στην Πάτρα, στη Λάρισα και στο Ηράκλειο. Και υπάρχει προοπτική να τοποθετηθούν στη συνέχεια πολλά περισσότερα.
Σήμερα σας ανακοινώνουμε ότι θα υπάρξει και επόμενη φάση αυτού του έργου για αναβάθμιση του δικτύου πληροφόρησης. Η προκήρυξη της επόμενης φάσης θα γίνει άμεσα, μέσω του προγράμματος του Υπουργείου, του ΕΠΑΝ-2, με ευθύνη της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή. Στόχος είναι να προχωρήσουμε στη βελτίωση και την επέκταση του Παρατηρητηρίου Τιμών, έτσι ώστε να υπάρχει μια συνολικότερη και σφαιρική εικόνα. Η προκήρυξη θα γίνει μέσα στον Ιούνιο και ο στόχος είναι να έχει ολοκληρωθεί η νέα φάση του έργου μέχρι το τέλος του χρόνου.
Στόχος της επόμενης φάσης του έργου είναι η ανάπτυξη ενός συστήματος που θα παρέχει πληροφορίες στο internet, στο διαδίκτυο, με έναν τρόπο εύχρηστο ώστε να μπορεί ο κάθε πολίτης να συνδεθεί εύκολα, να αναζητήσει προϊόντα και να ενημερωθεί για την τελική αξία τους στα σούπερ μάρκετς και σε άλλες επιχειρήσεις της περιοχής του. Βεβαίως η δυνατότητα χρήσης των πληροφοριών και από τα μέσα ενημέρωσης είναι πάντοτε ανοιχτή και στη νέα φάση.
Στην προσπάθεια αυτή θα συνεργαστούμε με τους φορείς της αγοράς σε όλη τη χώρα, για να μπορούμε να συλλέγουμε στοιχεία σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας χωρίς πλέον τιμολήπτες. Με πλήρη ενημέρωση από τα ίδια τα σούπερ μάρκετς, με δική τους ευθύνη, αλλά και από άλλες επιχειρήσεις για τις τιμές λιανικής σε πολλά και διαφορετικά είδη επιχειρήσεων.
Αρα ουσιαστικά θα υπάρχει πλήρης εικόνα και πλήρης έλεγχος από την πλευρά του καταναλωτή για τις τιμές των προϊόντων σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς της αγοράς, σε πολλές και διαφορετικές επιχειρήσεις, έτσι ώστε, είτε μέσω του διαδικτύου για όσους είναι εξοικειωμένοι, είτε μέσω των μέσων μαζικής ενημέρωσης, να μπορεί ο καταναλωτής να έχει την εικόνα και να κάνει συνειδητά τις επιλογές του, αντιμετωπίζοντας με αυτό τον τρόπο και ενδεχόμενες στρεβλώσεις της αγοράς.
Με το Παρατηρητήριο τιμών, την πρώτη φάση που σήμερα ολοκληρώνεται και τη δεύτερη φάση που εν ολίγοις σας παρουσίασα, κάνουμε ένα ακόμα βήμα στην προσπάθειά μας για την προστασία του καταναλωτή και την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς. Είναι χωρίς καμιά αμφιβολία μια προσπάθεια δύσκολη, αλλά μια προσπάθεια που είμαστε αποφασισμένοι να τη δώσουμε τίμια, χωρίς να ωραιοποιούμε καταστάσεις, ενεργοποιώντας το καταναλωτικό κίνημα και τον ίδιο τον καταναλωτή, ο οποίος έχει πολλές δυνατότητες στα χέρια του, τις οποίες μπορεί να αξιοποιήσει, όπως γίνεται σε όλη την Ευρώπη.
Μια από τις δυνατότητες που ο καταναλωτής πρέπει να έχει στα χέρια του είναι και μια πιο πλήρης και σφαιρική εικόνα για το πώς εξελίσσεται η αγορά. Αυτή την πλήρη και σφαιρική εικόνα αποκτά με το ηλεκτρονικό Παρατηρητήριο Τιμών.
Η προσπάθειά μας για την αγορά δεν εξαντλείται μόνο εκεί, σχετίζεται με την αναβάθμιση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, τη στελέχωση της Υπηρεσίας Εποπτείας της αγοράς, την εφαρμογή των μέτρων για τα καύσιμα, τις παρεμβάσεις που κάναμε για την αγορά του γάλακτος κ.ο.κ. Εμείς θεωρούμε ότι στην προσπάθειά μας αυτή μπορούμε να έχουμε σύμμαχο τους καταναλωτές και φυσικά και τα μέσα ενημέρωσης. Όλοι έχουμε έναν εχθρό που είναι η αισχροκέρδεια και νομίζω ότι απέναντι σε αυτό τον εχθρό, ιδιαίτερα σε αυτή την κρίσιμη χρονιά, το 2009, πρέπει να αντιπαραταχθούμε με αποφασιστικότητα και με κοινή βούληση.
